Her kadın yılda bir kez erken tanı ve tedavi amaçlı kadın doğum muayenesi olmalıdır.
40 yaş üzerinde rutin olarak (herhangi bir belirti veya risk faktörü yok ise) yapılan testler nelerdir?
- Vajinal muayene ve ultrason: Diğer jinekolojik kanserler (Rahim Kanseri, Over kanseri, Vayen kanseri ve Vulva kanseri) erken tanısı ve genel kontrol açısından yılda bir kez önerilir.
- Mamografi ve meme ultrasonu:
40 yaş civarında bir mamografi (bazal mamografi) çektirmek hem Meme Kanseri erken tanısı hem de daha sonra tekrarlanan mamografiler için yol gösterir. Sonraki mamografiler de görülebelicek lezyonların böylece yeni olup olmadığı takip edilebilir. Eğer 40 yaşında yapılan mamografi normal ise 3-5 yıl mamografinin tekrarlanmasına gerek yoktur. Ancak şüpheli bir lezyon saptanır ise veya aile öyküsü (Meme Kanseri, Over kanseri, Rahim Kanseri) var ise doktorunuz mamografininizi daha sık görmek isteyebilir. 40-50 yaş arası bazal mamografi normal ise yıllık meme ultrasonu ve 3-5 yılda bir mamografi önerilir.
Meme ultrasonu ve mamografi birbirini tamamlayan tetkikler dir. Birbirinin yerine tam olarak tutamaz. Mamografi daha küçük lezyonları göstererek erken tanı sağlar. Meme ultrasonunda genelde 0,5 -1cm altındaki lezyonlar gözlenemez ancak daha büyük lezyonların niteliği konusunda dah detaylı bilgi alınabilir. Dolayısı ile her iki yöntemi kombine etmek en iyi sonucu sağlar.
50 yaş üzeri her yıl mamografi önerilir. Ancak çok sık mamografi yaptırılmasın da sık ışın alınması nedeni ile bazı riskleri tetikliyebileceği göz önünde tutulmalıdır. Yeni jenerasyon mamografi cihazları daha az x-ışını verir ve daha kaliteli görüntü sağlar. Bu tetkiki değerlendiren radyoloğun deneyimi çok önemlidir. Bu yüzden mamografi yaptıracağınız merkezi dikkatli seçin.
Ayrıca kadınların düzenli kendileri göğüslerini muayene etmesi Meme Kanseri erken tanısı açısından çok önemlidir!
Göğsünüzü kendiniz muayene edin!
Her adetin başlamasından 5-7 gün sonra göğsünüzü muayene edin ve dış görünüşüne bakın.
- Göğüsler simetrik mi?
- Ciltte değişiklik (kızarıklık, çekilme, renk değişikliği) var mı?
- Meme uçları aynı mı?
- Kollarınızı kaldırdığında meme kalkıyor mu?
- Koltuk altında şişlik var mı?
- Şüphe duyduğunuz bir bulgu veya değişiklik olursa hemen doktorunuza başvurun.
Kendiniz yaptığınız muayenede bir şüpheli bulgu var ise hemen doktorunuza başvurun.
- Genel biyokimyasal değerlendirmeler:
Menopoz öncesi ve menopoz dönemindeki yıllık kontrolleri genel bir kadın sağlığı check-up ı şeklinde görmekteyiz. Bu sebeple kan şekeri, kan sayımı, trigliserit, kolesteroller, guatr testleri, karaciğer, böbrek testleri, sedimantasyon, idrar analizi vb gibi testleri rutin kontrol kapsamında yapmaktayız.
- Kemik ölçümü (osteodansitometri):
Özel risk gurubundaki hastalar dışında Menopoz öncesinde kemik ölçümü fazla anlam taşımaz. Menopoz sonrası 2 yılda bir kemik ölçümü önerilir.